شهر تاریخی سیرجان

 

1- موقعیت جغرافیائی و مشخصات عمومی

 

شهرستان سیرجان با 17481 کیلومتر مربع مساحت در جنوب غربی استان کرمان و در تقاطع راههای شوسه آسفالته چهار استان فارس ، کرمان ، هرمزگان و یزد و در مسیر راه اصلی تهران  _ بندرعباس واقع شده که ویژگی بسیار مناسبی را بدست آورده است واز شمال به شهرستان شهر بابک و رفسنجان  واز شرق به شهرستان بردسیر و بافت واز جنوب به شهرستان حاجی آباد هرمزگان واز غرب به شهرستان نیریز فارس محدود میشود ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 1735 متر می باشد و دارای 4 شهر ( سیرجان ، زیدآباد ، نجف شهر ، پاریز ) و دو بخش ( مرکزی ، پاریز )  و 10 دهستان و 468 روستای دارای سکنه و 1093 روستای خالی از سکنه میباشد مرکز آن شهر سیرجان با وسعت 75 کیلومتر مربع وتا شهر کرمان 180 کیلومتر فاصله دارد و دومین شهر استان کرمان از نظر وسعت و جمعیت شهری میباشد.

 

2- سابقه تاریخی

 آنچه از متون تاریخی برمی آید مبنای شهر سیرجان مربوط به قبل از اسلام است و آنرا به زمان بلاش پادشاه اشکانی نسبت می دهند گفته می شود اسکندر در مراجعت از هندوستان از روی شهر قدیم سیرجان گذشته واز طریق بوانات ( استهبان ) به پاسارگاد و سپس شوش رفته است قدیمی ترین سندی که اطلاعاتی درباره سیرجان به ما می دهد نوشته ابن اثیر است او می نویسد گشتا سب که یکی از پادشاهان قدیمی ایران است به طرف کرمان آمده ودر کوهستانی که تنبور است (کوه تنبور سیرجان ) نام داشت جای گرفت وبه عبادت مشغول شد. سیرجان قدیم شهری بزرگ و آباد بوده و در زمان اشکانیان مرکز فرمانروای کرمان فعلی بوده است. در سال 31 هجری قمری عثمان بن عفان عبدالله بن عامر را مامور فتح کرمان می کند که وی به سیرجان لشکر کشیده و سیرجان را به تصرف در می آورد و با روی کار آمدن یعقوب لیث صفاری سیرجان جز قلمرو فرمانروایی او قرار گرفت.

 

 3- جمعیت و نیروی انسانی

 

جمعیت شهرستان: 263262 نفر

جمعیت شهرسیرجان: 209063 نفر      درصد جمعیت شهری: 4/79 %

جمعیت روستایی: 54199 نفر             درصد جمعیت روستایی: 6/29 %

نرخ بیکاری: 11%                               نرخ با سوادی: 5/89 %

 

4- وضعیت آب و هوا

 تابستانهای گرم وخشک و زمستانهای سرد وخشک ، از مهر ماه تا پایان اردیبهشت ماه فصل بارندگی در این شهرستان محسوب میشود میانگین بارندگی سالیانه 142 میلیمتر میباشد . رطوبت نسبی 36% میانگین درجه حرارت حداکثر 37 درجه سانتیگراد و حداقل 1- حداکثر درجه حرارت ( مطلق ) 42 و حداقل درجه حرارت ( مطلق ) 15- ارتفاع از سطح دریا 1735 متر

 

5- کشاورزی و دامپروری

  کل سطح زیر کشت : 74164هکتار

سطح زیر کشت باغ : 58627 هکتار

سطح زیر کشت زراعت : 15537 هکتار

تولید پسته : 37000 تن در سال

تولید غلات : 22150 تن در سال

تولید بادام : 5000 تن در سال

تعداد واحدهای مرغداری : 86 واحد

تولید مرغ گوشتی درسال : 3312000 کیلوگرم

تعداد دام شهرستان :1100000

تعداد کشتارگاه دام : 1 واحد نیمه صنعتی

تعداد کشتار گاه طیور : 2 واحد صنعتی

تعداد چاههای عمیق ونیمه عمیق دایر : 1150 حلقه

تعداد چشمه ها و قنات ها : 580 رشته

تعداد چاههای متروکه : 82 حلقه

تولید شیر در سال : 7456 تن در سال

تعداد گاو شیری : 7800 راس

تعداد گاو گوشتی : 6300 راس

 6- بخش فرهنگی

   

تعداد مساجد و حسینیه ها : 239 باب

تعداد هیئت های عزاداری : 186 هیئت

تعداد کتابخانه های عمومی : 9 باب

تعداد استادیوم ورزشی : 2 باب

تعداد سالن ورزشی : 8 باب

تعداد زمین چمن : 6 مورد

 7- بخش بهداشت و درمان

 

تعداد بیمارستان : 3 باب با 393 تخت

تعداد مراکز بهداشتی و درمانی : 3 باب

تعداد پایگاههای بهداشتی شهری : 9 باب

تعداد مراکز بهداشتی و درمانی روستائی : 10 باب

تعداد خانه بهداشت : 49 باب

تعداد پزشکان متخصص و عمومی : 163 نفر

 

 

8- بخش حمل و نقل

 

راه آهن به : بندر عباس . یزد . اصفهان . تهران و مشهد

راه شوسه اصلی به مراکز چهار استان همجوار

فرودگاه دارای 2 پرواز در هفته به تهران . قشم و دبی

طول جاده آسفالت بین شهری : 365 کیلو متر

طول جاده آسفالت روستائی : 280 کیلو متر

طول جاده خاکی روستایی : 500 کیلومتر

 

 

9- بخش ایثارگران

 

تعدادشهدا : 519 نفر

تعداد جانبازان : 2626 نفر

تعداد آزادگان : 107 نفر

تعداد بسیجیان : 65000 نفر

 

 

10- بخش آموزشی

 

تعداد دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی : 54489 نفر

تعداد دانشجویان : 7650 نفر

تعداد دانشگاه : 4 واحد ( دانشگاه آزاد ، دانشگاه پیام نور ، دانشکده تکنولوژی _ مدیریت دولتی )

تعداد اموزشکده فنی : 2 واحد

تعداد مراکز آموزش فنی و حرفه ای : 1 واحد 

 

 

 

11- بخش صنعت و معدن

 

واحدهای فعال در شهرک صنعتی شماره یک :  30 واحد

واحدهای فعال در شهرک صنعتی شماره دو: 2 واحد

واحدهای فعال در منطقه ویژه اقتصادی : 32 واحد

واحدهای فعال در سایر نقاط شهرستان : 10 واحد

ذخایرمعدن سنگ آ هن گل گهر : 1135 میلیون تن

ذخایرمعدن مس چهار گنبد : 45 میلیون تن

 

 

12- بخش خدمات شهری

 

تعدادکل مشترکین برق : 59571 اشتراک

تعدادکل مشترکین آب : 53000 اشتراک

تعداد کل مشترکین گاز : 29085 اشتراک

تعداد کل تلفنهای واگذار شده شهری :  43000 اشتراک

تعداد کل تلفنهای واگذار شده روستائی : 12000 اشتراک

تعداد تلفن همراه واگذارشده : 20000 اشتراک

تعداد تاکسیهای شهری : 389 دستگاه

تعداد تاکسیهای برون شهری : 281 دستگاه

تعداد سدهای فعال شهرستان : 2 سد ( تنگوئیه و شمس آباد )

 

 

13- آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری

 

مناطق خوش آب و هوای شهرستان عبارتند از : دهنه درک پاریز _ منطقه بلورد و جهار گنبد _ سلطان پیرغیب و گدار خانه سرخ

آثار تاریخی عبارتند از : قلعه سنگ _ امامزاده احمد و امامزاده علی _ باغ سنگی _ میرزبر _ شاه فیروز _ یخدان های دو قلو _ بادگیر چپقی

سوغات شهرستان : پسته _ مسقطی _ انواع گلیم و قالیچه